ส้วมไม่สะอาดเป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างไร?
เรามักกังวล เรื่องที่จะได้รับเชื้อโรคจากโถส้วมที่นั่งถ่าย แต่นักจุลชีววิทยาชาวอเมริกา บอกว่า ตัวปัญหาใหญ่ไม่ใช่โถส้วม “แต่เป็นห้องส้วมต่างหาก”
30 ปีก่อน ดร.ชาร์ลส์ เจอร์บา (Charles Gerba) สงสัยว่า ทำไมโรคที่เกี่ยวกับกระเพาะอาหาร และลำไส้จึงแพร่ระบาดอย่างรวดเร็ว
เขารู้ว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุข เชื่อมาตลอดว่า การติดเชื้อแพร่ระบาดเนื่องมาจากมือ ซึ่งปนเปื้อนแบคทีเรียจากอุจจาระ
แต่ ดร.เจอร์บา กลับเห็นว่า ความเชื่อดังกล่าวไม่สามารถอธิบายการเเพร่ระบาดอย่างรวดเร็วของอีกหลายๆ โรคได้เสมอไป
เช่น โรคท้องร่วง โรคเยื่อบุกระเพาะและลำไส้อักเสบ และอื่นๆ ดังนั้นเขาจึงเริ่มทดลอง และทดสอบแนวคิดเหล่านั้น
ดร.เจอร์บา เข้าใจว่า แบคทีเรีย น่าจะแพร่ระบาดผ่านทางละอองหยดน้ำ เมื่อกดน้ำชำระสิ่งปฏิกูล
ดังนั้น เพื่อทดสอบทฤษฎีนี้ เขาจึงแผ่แผ่นวัสดุ ที่ไวต่อความชื้น เหนือโถส้วม แล้วกดชักโครกให้น้ำชำระสิ่งปฏิกูลทะลักออกมา
ปรากฏว่าละอองน้ำถูกเป่าขึ้นด้านบน
การปิดฝาโถส้วม ในขณะกดชักโครกไม่ได้ช่วยอะไร
เพราะแบคที่เรียจะถูกปล่อยออกมาเมื่อเปิดฝาโถส้วมในครั้งต่อไป
ต่อมา ดร.เจอร์บา และทีมงาน ฉีดแบคทีเรียเข้าไปที่น้ำในโถส้วม พบว่า
หลังจากกดชักโครกหลายวัน แบคทีเรียก็ยังหลงเหลืออยู่ในโถ
เขาจึงแนะนำให้ทำความสะอาดโถส้วม ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อทุกๆ 3 วัน และควรทำทุกวัน หากคนในบ้านไม่สบาย
ดร.เจอร์บา กล่าวว่า การวิจัยของเขา ชี้ให้เห็นด้วยว่า ส้วมสาธารณะบางแห่งปลอดภัยกว่าที่อื่นๆ
ส้วมในโรงพยาบาล และห้องสมุด มักจะสะอาดที่สุด
ส้วมสกปรกที่สุดมักพบในปั้มน้ำมัน
หากคุณจำเป็นต้องใช้ส้วมสาธารณะ เขาแนะนำให้หลีกเลี่ยงห้องที่อยู่ตรงกลาง
เพราะเป็นห้องที่คนชอบใช้มากที่สุด จึงเป็นที่สะสมเชื้อโรคแหล่งใหญ่ที่สุด
เมื่อใช้ส้วมสาธารณะ คุณนั่งลงไปบนโถส้วมเลยใช่ไหม หากใช่ คุณเป็นคนหนึ่งในไม่กี่คน ที่ทำแบบนั้น
ดร. เค. เอช. มัวร์ (K. H. Moor) กับเพื่อนร่วมงาน 4 คน สำรวจและพบว่าผู้หญิงชาวอังกฤษ 528 คน
ที่ไปพบแพทย์ ที่คลินิกนรีเวช 85 เปอร์เซ็นต์ ของพวกเธอบอกว่า
เมื่อเข้าส้วมสาธารณะ จะนั่งหย่งก้นอยู่เหนือโถส้วม แทนที่จะนั่งลงไปตรงๆ
อีก 13 เปอร์เซ็นต์ บอกว่าเอากระดาษชำระปูรองรอบปากโถส้วมก่อน นั่งลงไป
มีเพียง 2 เปอร์เซ็นต์เท่านั้น ที่บอกว่า นั่งลงไปบนโถส้วมตรงๆ
ในรายงานดังกล่าวมีข้อมูลที่น่าสนใจอีกคือ พวกเธอบอกว่า “ไม่ไว้ใจส้วมของเพื่อนๆ”
และมากกว่า 1 ใน 3 บอกว่า เวลาไปบ้านเพื่อน พวกเธอจะนั่งหย่งก้นเหนือโถส้วม
แพทย์หลายคน ในเมืองลิเวอร์พูล อ้างว่า พวกเขาให้ความสนใจ เรื่องที่ผู้หญิง มักนั่งหย่งก้นเหนือโถส้วมมากกว่าการนั่งบนโถส้วมโดยตรง
กรณี ติดเชื้อโรคจากโถส้วมนั้น แม้จะเป็นไปได้ แต่ก็พบน้อยมาก
ที่สำคัญกว่านั้น คือ พวกเขาเชื่อว่า การนั่งหย่งก้นเหนือโถส้วม เป็นอุปสรรคต่อการทำหน้าที่ของทางเดินปัสสาวะ
ความจริงแล้วในรายงานการวิจัย ก็ชี้ว่า การนั่งหย่งก้นเหนือโถส้วม ทำให้อัตราการไหลของปัสสาวะลดลง
ราว 21 เปอร์เซ็นต์ และปัสสาวะตกค้าง อยู่ในกระเพาะปัสสาวะมากเป็นสองเท่า
สำหรับสุภาพสตรี ที่สุขภาพแข็งแรง การนั่งหย่งก้นบนโถส้วมไม่ใช่ปัญหาใหญ่
แต่การนั่งแบบนี้อาจทำให้คนที่ป่วยมีอาการเลวร้ายลงได้ เช่น อาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ของสตรีบางคน
และอาจถึงกับทำให้การทดสอบระบบขับถ่ายปัสสาวะไม่น่าเชื่อถือ
เกี่ยวกับเรื่องนี้ ดร. บี. เอ. ซิคิรอฟ (B. A. Sikirov) แพทย์ชาวอิสราเอล
คัดค้านวิธีนั่งหย่งก้นเหนือโถส้วมหรือนั่งตรงๆ ลงไปบนโถส้วม โดยเฉพาะเมื่อถ่ายหนัก
ไม่ว่าหญิงหรือชายควรนั่งยองๆ วิธีนี้ เพิ่มแรงขับถ่ายได้ดีกว่า ช่วยป้องกันหรือรักษาโรคริดสีดวงทวารได้
แต่ส้วมของชาวตะวันตก ไม่ได้ออกแบบมาให้นั่งแบบนี้ เพราะขอบโถสูงจากพื้นมากเกินไป
ดร.ฟรานซิส โร (Francis Roe) แพทย์ในกรุงลอนดอน ชี้ให้เห็นอันตรายอีกอย่างจากการนั่งบนโถส้วม
เขาเตือนว่า โถส้วมทั่วไป ออกแบบไม่ถูกต้องเหมาะสมกับส่วนหลังของมนุษย์ ทำให้แผ่นหลังส่วนล่างมีปัญหา
“และอาจถึงกับเสี่ยงต่อการเจ็บจากแรงกด เพราะก้นมนุษย์มีลักษณะโค้งนูน ขนาดก็แตกต่างกัน
ดังนั้น โถส้วมที่มีความโค้งเว้าน่าจะนั่งสบายกว่า แต่เมื่อขนาดก้นไม่เท่ากัน ทางสายกลางจึงควรออกแบบให้ขอบโถราบ และกว้าง”
อันตรายร้ายแรงอีกอย่างของโถส้วม คือ
อวัยวะภายในถูกดึง ออกมา จากแรงดูดของส้วมชนิดสุญญากาศ (vaccum toilet)
แบบที่เราเห็นบนเครื่องบินหรือเรือโดยสาร
ดร เจ.เบรนแดน วินน์ (J. Brendan Wynne) เล่าเหตุการณ์ที่เขาถูกเรียกตัวไปรักษาคนไข้รายหนึ่ง
บนเรือสำราญ สัญชาติกรีก ขณะลอยลำใกล้ เมืองแวนคูเวอร์ ประเทศแคนาดา
“ผู้ป่วยรายนี้เป็นหญิงชราวัย 70 ปี ค่อนข้างอ้วน เขาพบเธอนอนตะแคงขวา อยู่บนเตียงในเคบิน
ร้องครวญครางด้วยความเจ็บปวด เหงื่อท่วมตัว ดูวิตก แต่สติยังดี ตอบคำถามได้
สิ่งที่โผล่ออกมาจากก้นเธอคือลำไส้เล็กยาวหลายฟุต ติดมากับเยื่อเเขวนกระเพาะในช่องท้อง
เจ้าตัวเล่าว่า ขณะยังนั่งอยู่บนโถส้วม เธอกดปุ่ม “flush” ให้ลมดูดสิ่งปฏิกูลลงท่อ
เนื่องจากก้นและโคนขาปิดปากโถแน่น ทำให้แรงดูดทรงพลังดูดบริเวณระหว่างทวารหนักกับอวัยวะสืบพันธุ์ลงไป”
หญิงผู้โชคร้ายรายนี้ได้รับการปฐมพยาบาลในห้องเกิดเหตุก่อนถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล
Cr. มหัศจรรย์แห่งร่างกาย
